Naar de content

‘Ik wil hier geen medicijnen voor slikken’

Wat ben ik: ADHD en PTSS

Sanne Boekel voor NEMO Kennislink

Tijdens een burn-out werd Natascha (42) doorverwezen naar een neuropsycholoog. Na diverse onderzoeken bleek er sprake te zijn van ADHD en PTSS. Toch koos ze er niet voor om het PTSS-label aan te nemen.

8 februari 2024

“Onlangs besloot ik om afscheid te nemen van mijn werk bij de politie. Het was niet gezond voor me om daar te blijven werken, ook al draag ik de organisatie een warm hart toe. Ik kampte met burn-out-achtige klachten. Meerdere jaren was ik betrokken bij levensdelicten en zedenzaken en ik kwam dagelijks in aanraking met de gevolgen van deze ernstige misdrijven.”

“Het was een grote beslissing om na ruim twintig jaar de politie te verlaten. Ik was goed in mijn werk, maar ik voelde dat het genoeg was. Je krijgt dan drie keuzes: eervol ontslag met een vaststellingsovereenkomst, op zoek naar een andere werkgever via een outplacementtraject, of een PTSS-traject dat kan leiden tot gedeeltelijke afkeuring.”

Ik wil de regie over mijn leven behouden

“Ik weet dat ik aan alle kenmerken van PTSS voldoe, maar ik besloot dat ik het label niet wilde. Want probeer met een officiële PTSS-diagnose nog maar eens in aanmerking te komen voor een hypotheek met levensverzekering zonder een torenhoge premie. En als je van het label af wilt, dan kunnen alleen anderen daarover beslissen.”

“Ik wil de regie over mijn leven behouden. Misschien ontzeg ik mezelf daarmee bepaalde vergoedingen, maar mijn autonomie is voor mij belangrijker. Ik ben blij dat ik die keuze kan maken. Dat geldt niet voor al mijn collega’s.”

Geprogrammeerd

“Tijdens die eerdere onderzoeken werd ook een ander label vastgesteld: ADHD. Toen mijn therapeut daarover begon, kwam ik letterlijk even tot stilstand. Ik realiseerde me dat ik nogal negatief over mezelf sprak en mezelf door een vergrootglas bekeek. Ik stelde mezelf vragen als: waarom maak ik nooit iets af? Waarom stel ik alles uit tot het laatste moment? Waarom ben ik vaak te laat? Waarom begin ik aan driehonderd hobby's tegelijk en raak ik dan weer verveeld?”

“Toen dacht ik: wat als mijn brein echt anders geprogrammeerd is? Het label ADHD helpt mij om met meer compassie en mildheid naar mezelf te kijken. Ook maak ik bewustere keuzes. Ik begrijp nu beter waarom ik doe wat ik doe en kan me anders verhouden tot mijn ‘tekortkomingen’.”

Humor

“Vanochtend stuurde mijn moeder een appje. Ze was blij voor me dat ik nu duidelijkheid heb over wat er aan de hand is, en ze liet weten dat ze altijd trots op me is. Daarna belde ze en zei: ‘Vroeger wisten we dat allemaal niet, hè.’ Ze verdedigt zichzelf alsof ze iets niet goed heeft gedaan. Maar ik zie helemaal niet dat er iets met mij aan de hand is. ADHD is gewoon een manier van zijn, een onderdeel van mijn identiteit, wat ik nu beter begrijp en waarmee ik me kan identificeren.”

“Bij ons thuis is het altijd een verrassing hoe laat we gaan eten, en we weten ook nooit wat we de rest van de week zullen eten. Dat weten we pas op de dag zelf. Mijn pubers zijn eraan gewend, en inmiddels kan ik er met humor op reageren: ‘Sorry hoor, maar ik heb even een ADHD-momentje, dus ik heb geen idee wat we vanavond gaan doen.’ Het maakt ze vooral ook flexibel.”

Medicijnen

“Natuurlijk staat ADHD in de DSM (De Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) als een psychiatrische aandoening of stoornis. Woorden als ‘aandoening’ of ‘stoornis’ suggereren dat er iets mis is met je. Het is iets waarvoor je medicijnen zou moeten nemen. Maar ik wil hier absoluut geen medicijnen voor slikken. Ik ben juist oké met het label en oké met wie ik ben.”

“Ik ben creatief; wat mijn hoofd bedenkt, kan ik met mijn handen maken. In een zware crisis word ik rustig, terwijl normale mensen in paniek raken. Ik ben ondernemend en ik zie overal kansen. Ik vind helemaal niet dat er iets mis is. Als ik aan de Ritalin zou gaan, dan ben ik bang dat ik verlies wat ik juist zo fijn vind aan mezelf. Dan zou ik een stuk van mezelf kwijtraken.”

Over de serie Wat ben ik

Door de jaren heen ontstaan er nieuwe labels waarmee we ons gedrag en onszelf proberen te begrijpen. Voor sommigen is zo'n woord bevrijdend of verhelderend, voor anderen juist beklemmend of stigmatiserend. In deze serie komen mensen met uiteenlopende persoonlijke verhalen aan het woord. Daarmee willen we je aan het denken zetten over de relatie tussen taal en werkelijkheid.